HMRC ujawniło szczegóły kampanii mającej na celu przeciwdziałanie wyłudzeniom, które miały miejsce w związku z ulgami i kredytami przyznawanymi tytułem Research and Developments scheme.

Wcześniej, w dniu 15 maja 2022, HMRC ogłosiło, że program Research an Development scheme(R&D) został czasowo wstrzymany, z uwagi na toczące się postępowania wyjaśniające. Postępowania te dotyczą wniosków, które według HMRC mogą być "nieprawidłowe, zawyżone lub oszukańcze".

Co to jest R&D scheme?

Są to ulgi skierowane do małych i średnich przedsiębiorstw, które pracują nad innowacyjnymi projektami w dziedzinie nauki i technologii. Po spełnieniu pewnych warunków firma, która pracuje nad takimi projektami, ma możliwość obniżenia podatku dochodowego od osób prawnych (Corporation Tax – CT). Ponadto przedsiębiorstwo, które pracowało nad projektami R&D i poniosło w związku z tym stratę, może tę stratę częściowo zamienić na płatny kredyt w wysokości 14.5%wartości straty, co często bywa kwotą niebagatelną. 

Łatwe pieniądze w zasięgu możliwości

R&D scheme od początku stwarzał możliwości wyłudzeń pieniędzy i naginania prawa. W ciągu ostatnich 10 lat chętnych do skorzystania z programu namnożyło się co niemiara, a zjawisko to pogłębiła jeszcze bardziej epidemia Covid. Dlaczego? Ponieważ jak grzyby po deszczu pojawili się niezliczeni doradcy i księgowi o specjalizacji w technologiach innowacyjnych. Ażeby oddać skalę zjawiska dość przytoczyć za HMRC, że przed pandemią wartość roszczeń badawczo-rozwojowych za rok kończący się w marcu 2020 r. była warta 7.4 mld funtów, a była to kwota o 19% większa, niż w roku poprzedzającym.

Doradców jest zatem coraz więcej, ale firm kwalifikujących się do skorzystania z programu – coraz mniej, więc granice tego, co dopuszczalne zaczęły się mocno przesuwać: począwszy od niezwykle zawyżonych wydatków na badania i rozwój aż do projektów w ogóle nieposiadających wymaganych cech kwalifikacyjnych.

Uwaga! Oszust!

Nic dziwnego, że programem zainteresowało się również wielu oszustów. Zwykle są to quasi-doradcy biznesowi, działający na zasadzie „no win, no fee” (wynagrodzenie po wygraniu sprawy) którzy składają wnioski w imieniu firm. Po uzyskaniu państwowych pieniędzy dochodzi do ich podziału między firmę i „doradcę”. Jak to się często zdarza przy wnioskach składanych samodzielnie, HMRC najpierw dokonuje płatności, a dopiero potem sprawdza, czy wypłata była uzasadniona. Jeżeli urząd dojdzie do wniosku, że nie, kwotę trzeba zwrócić, zwykle powiększoną o karę. Pół biedy, jeżeli firma ma z czego zapłacić. Niestety często się zdarza, że pieniądze (lub ich połowa) są przesyłane z HMRC na konto oszusta, jeżeli udało mu się uzyskać na to od firmy formalną zgodę. W takim przypadku zwykle nie ma szans na odzyskanie nienależnie zawnioskowanej kwoty.

Przypadki prób wyłudzenia pieniędzy w ramach R&D scheme nie są rzadkością. W 2020 roku doszło do aresztowania trzech mężczyzn z West Midlands w związku z próbą wyłudzenia 29.5 miliona funtów w ramach R&D Tax Credits. Innowacyjny projekt, który okazał się być czystym wymysłem, dotyczył IT w zastosowaniu służby zdrowia, a uczestniczyły w nim dwa kraje z Bliskiego Wschodu. Firma zadeklarowała koszt rozwoju oprogramowania w wysokości 137 milionów funtów!

Tego typu przypadki spowodowały, że HMRC zdecydowało się podjąć bardziej zdecydowane kroki celem zlikwidowania luk w programie.

Za piękne, aby było prawdziwe

Jeżeli zgłasza się do ciebie doradca, który nie pytając o żadne szczegóły chce Cię rejestrować w programie i składać wniosek o R&D tax credits bez względu na to, czy prowadzisz jakąś działalność badawczo-rozwojową, czy też nie, trzymaj się od niego z daleka!

Nie daj się wpakować w kłopoty. Jeśli faktycznie prowadzisz badania nad jakąś innowacją, jest mało prawdopodobne, abyś nigdy nie słyszał o R&D reliefs and credits.

Jeśli HMRC dojdzie do wniosku, że Twój wniosek był nieuzasadniony, skontaktuje się z Tobą celem uzyskania dalszych informacji i dowodów prowadzenia badań. Nie uzyskawszy zadowalającego wytłumaczenia, HMRC może wszcząć przeciwko nieuczciwemu przedsiębiorcy postępowanie karne.

Jak bezpiecznie skorzystać z R&D credits?

Poszukaj renomowanego fachowca, który specjalizuje się w ulgach podatkowych na badania i rozwój.

Jeżeli go już masz, zanim nawiążesz współpracę, sprawdź najpierw kilka rzeczy: czy doradca ten, lub osoby przez niego zatrudnione są członkami odpowiednich stowarzyszeń zawodowych? Stowarzyszenia te to np. Chartered Institute of Taxation(CTA) lub The Association of Taxation Technicians (ATT). Czy doradca zatrudnia osoby z wykształceniem obejmującym dziedzinę, której dotyczą Twoje badania? Czy jest w kontakcie z inspektorami HMRC, którzy pracowali lub pracują w zespole oceniającym wnioski składane w ramach R&D scheme? Uczciwy przedsiębiorca, który chce działać legalnie, powinien poszukać doradcy wykazującego się profesjonalizmem i etyką zawodową.

W mediach można znaleźć wiele spekulacji na temat powodów wydania przez HMRC ostatniego oświadczenia. Czy HMRC bada obecnie konkretną firmę doradczą, która jest podejrzana o udział w powszechnych nadużyciach? Czy też może HMRC zidentyfikował w systemie konkretną próbę oszustwa na wielką skalę? Nie wiadomo. Jest to jednak z pewnością krok w walce z nieuczciwymi praktykami, które kompromitują cały program.