Sprzedaż firmy: jak uniknąć pułapek VAT?
Kupujesz lub sprzedajesz biznes? Może Cię to kosztować więcej niż planowałeś. Czy sprzedajesz biznes, czy nawet tylko zmieniasz formę działalności, musisz zawsze pamiętać o pułapkach czyhających w kwestiach VAT.
Powiedzmy, że jesteś samozatrudniony od kilku lat i po rozmowie ze swoim księgowym w UK zdecydowałeś się założyć spółkę typu limited company, żeby bardziej efektywnie wypłacać zyski ze swojej działalności, płacąc jednocześnie niższe podatki.
Na takim spotkaniu niekoniecznie omówicie kwestie VAT, głównie dlatego, że zasady dotyczące tego podatku są właściwie takie same dla osoby samozatrudnionej i dla firmy limited. Jednak zagadnienia VAT pojawiają się także przy okazji samej zmiany formy działalności.
Transfer of Going Concern
Jeśli zmieniasz formę działalności, co jest znane HMRC jako Transfer of Going Concern (TOCG), nie podlega to opodatkowaniu VAT nawet kiedy firma jest sprzedawana innemu właścicielowi.
Przykład 1.
Rachel sprzedaje firmę Rossowi za £100,000. Pomimo tego, że firma została sprzedana za kwotę wyższą niż £85,000 (kwota, przy której należy zarejestrować się na VAT) VAT przy tej transakcji nie obowiązuje.
Pułapka: Jeśli firma Rachel jest zarejestrowana na VAT, a firma Rossa nie, wówczas Ross zanim przejmie firmę Rachel musi zarejestrować swoją firmę na VAT. Zatem Ross od pierwszego dnia działalności będzie musiał naliczać VAT od sprzedaży. Jeśli ten warunek nie zostanie spełniony, wówczas Rachel będzie musiała zapłacić VAT od wszelkich aktywów jakie posiada firma.
Przykład 2.
Rachel sprzedała firmę Rossowi. Ross nie był zarejestrowany na VAT. Restauracja Rachel ma w posiadaniu sprzęt kuchenny warty £50,000 (piec do pieczenia pizzy oraz 6 lodówek komercyjnych). Ponieważ transakcja taka nie spełnia warunków TOGC, Rachel będzie musiała zapłacić VAT od wartości rynkowej tego sprzętu.
Wskazówka 1: Zanim sprzedasz swój biznes upewnij się, że nabywca będzie chciał prowadzić biznes w taki sam sposób, jak Ty to robiłeś. Dokumenty o jakie powinieneś poprosić nabywcę i które pomogą Ci to potwierdzić w HMRC to na przykład business plan przedstawiony przez kupującego. Potwierdzenie złożenia wniosku o numer VAT przez kupującego firmę również stanowi dowód, dzięki któremu unikniesz płacenia VAT. Pamiętaj, że kupujący będzie chciał zrobić wszystko, by nie wejść na VAT od pierwszego dnia działalności. Ty jednak jako sprzedający chcesz uniknąć płacenia VAT od wartości, jaką pozostawia po sobie firma.
Wskazówka 2: Dla uproszczenia procesu przeniesienia biznesu do nowego właściciela lub do nowej formy działalności, kupujący może się zgodzić przejąć istniejący już numer VAT od sprzedającego. Jednak naszym zdaniem bezpieczniej jest aplikować o swój własny numer VAT, chociażby z tego powodu, że przejmując czyjś numer VAT dziedziczymy ich „życiorys” podatkowy. Oznacza to, że jeśli w przeszłości cokolwiek było źle robione, a HMRC zdecyduje skontrolować wcześniejsze lata, firma nowego właściciela będzie odpowiedzialna za ewentualnie popełnione wcześniejsze błędy i narażona na kary. Jeśli jednak Ty sam zamieniasz swoje samozatrudnienie na limited company, nie ma sensu wnioskowanie o nowy numer VAT, ponieważ jako właściciel będziesz i tak wciąż odpowiedzialny za poprzednie rozliczenia VAT.
Zakupy robione na starą firmę
Jeśli zmieniasz formę działalności a Twój stary biznes nie był zarejestrowany na VAT, musisz podjąć kroki, aby uniknąć potencjalnej straty związanej z niemożnością odzyskania VAT za kupno sprzętu.
Pułapka: Twoja nowa firma limited po rejestracji na VAT nie będzie mogła odzyskać podatku VAT zapłaconego, gdy byłeś samozatrudniony.
Przykład: Chandler kupił maszynę kosztującą £20,000 plus £4,000 VAT gdy był samozatrudniony. W następnym roku jego biznes się rozrósł i Chandler zdecydował się założyć firmę limited transferując całe zakupione wyposażenie do nowej firmy i rejestrując tę nową firmę na VAT chwilę później. Chandler nie będzie mógł w tym wypadku odliczyć £4,000 VAT przy pierwszym rozliczeniu VAT.
Wskazówka: Aby uniknąć utraty możliwości odliczenia VAT, Chandler powinien zarejestrować na VAT swoją starą firmę, tę, którą prowadził jako samozatrudniony. Należy to zrobić przed przekwalifikowaniem firmy na spółkę LTD. Wystarczy dzień lub dwa przed. Wówczas stara firma będzie mogła odzyskać VAT za kupno wszelkiego sprzętu, po czym po sprzedaży/transferze działalności będzie mogła się natychmiast z VAT wyrejestrować. Jeśli transakcja spełnia warunki TOGC, Chandler będzie musiał zarejestrować swoją nową firmę LTD na potrzeby VAT.
Podsumowując – „zasada kciuka” mówi, że jeśli poprzednia firma była zarejestrowana na VAT, a Ty przejmujesz tę firmę i będziesz prowadził podobną formę działalności (na przykład restaurację) w tej samej lokalizacji, wówczas nowy biznes przejmujący ten stary musi być zarejestrowany na VAT. W przeciwnym wypadku sprzedający będzie musiał zapłacić VAT za wszelkie aktywa pozostawione w lokalu.