Najnowszy budżet Rachel Reeves był dla mnie ogromnym zaskoczeniem. To budżet, który dokładnie pokazuje, kto w Wielkiej Brytanii będzie dźwigał koszty stabilizacji finansów publicznych. I chociaż politycy starali się opakować to w język „odbudowy kraju”, „uczciwości podatkowej” i „nowego kierunku” to totalnie się z tym nie zgadzam, i uważam że uderza jak grom w rozwój i promuje stagnację.

Równie dobrze mógłbym zadać pytanie: czy część właścicieli firm i osób o wyższych dochodach nie zdecyduje się po prostu… wyjechać?

Bo prawda jest taka, że to nie osoby o najniższych zarobkach odczują ten budżet najmocniej. Największe obciążenia spadną na:

• właścicieli firm

• dyrektorów spółek

• osoby zarabiające powyżej basic rate

• inwestorów

• landlordów

• osoby próbujące budować prywatne oszczędności

Jeśli ktoś zarabia na poziomie minimum wage - jego sytuacja realnie może się poprawić.

A właściciele firm? Podatnicy objęci drugim progiem podatkowym? Dyrektorzy LTD? Inwestorzy? Osoby, które budują majątek?

Ich podatki rosną... często w sposób ukryty.

Dlatego w tym artykule omówię wszystkie najważniejsze zmiany, które znalazły się w tym budżecie, a szczególnie te, które dotykają osób prowadzących biznes.

Podatek od dywidend: kolejny cios w dyrektorów LTD

Dywidendy były przez lata główną korzyścią z prowadzenia spółki limited. Ten budżet praktycznie odbiera tę przewagę.

Co się zmienia:

• podatek od dywidend rośnie o 2 punkty procentowe

• stawka podstawowa: 10.75%

• stawka wyższa: 35.75%

• allowance pozostaje na poziomie £500 (dramatycznie niski w porównaniu z poprzednimi latami)

To oznacza, że dyrektor LTD płaci najpierw Corporation Tax, a potem wyższy Dividend Tax, a suma tych podatków często przewyższa to, co płaci samozatrudniony.

Zamrożenie progów podatkowych do 2031: największy „stealth tax” w historii

To zamrożenie wciągnie ponad milion osób do higher rate (40% progu podatkowego). Nie dlatego, że zarabiają więcej, ale dlatego, że progi stoją w miejscu.

Co się zmienia:

• progi Income Tax i National Insurance zamrożone do 2031

• ponad milion osób przejdzie do higher rate

• fiscal drag podniesie wpływy do skarbu państwa o ponad £12 mld rocznie

• osoby w przedziale £20,000-£60,000 są najbardziej poszkodowane

Tak wygląda podwyżka podatku, której nie widzimy na pierwszy rzut oka.

Podatek od najmu: +2 punkty procentowe

Landlordzi stają się jednym z głównych „celów fiskalnych” tego budżetu. Jeśli właściciel firmy inwestował zyski w nieruchomości, to będzie płacił więcej.

Co się zmienia:

• rośnie podatek od dochodów z najmu:

– basic rate: 22%

– higher rate: 42%

– additional rate: 47%

• zmiana wchodzi od 2027 roku

Rynek buy-to-let staje się coraz mniej opłacalny.

Podatek od oszczędności: wzrost o 2 punkty procentowe

Podwyżka dotyczy odsetek z kont bankowych i oszczędnościowych.

Co się zmienia:

• stawki rosną +2% w każdym progu

• basic rate: 22%

• higher rate: 42%

• additional rate: 47%

• Personal Savings Allowance pozostaje zamrożone

Oszczędzanie staje się coraz mniej opłacalne - szczególnie dla dyrektorów i inwestorów.

Salary Sacrifice: limit £2,000 rocznie i koniec optymalizacji

To jedna z największych zmian uderzających w dyrektorów i osoby lepiej zarabiające.

Co się zmienia:

• tylko pierwsze £2,000 Salary Sacrifice będzie zwolnione z NIC

• powyżej tej kwoty odprowadzamy pełne:

– 8% NIC pracownika

– 15% NIC pracodawcy

• zmiana wchodzi w życie w 2029 roku

• rząd zakłada, że pracodawcy przerzucą koszty na pracowników

To prawdopodobny koniec Salary Sacrifice jako narzędzia optymalizacji, np. wpłacając pieniądze z firmy na Personal Pension Plan.

Writing Down Allowance: amortyzacja spada z 18% do 14%

To uderza we wszystkie firmy inwestujące w sprzęt, pojazdy, maszyny, narzędzia i wyposażenie.

Co się zmienia:

• WDA spada do 14%

• wprowadzony zostaje First Year Allowance 40% na wybrane aktywa od 2026

• nie dotyczy samochodów, leasingu ani używanych aktywów

• zmiana ogranicza roczną tarczę podatkową firm

Firmy odzyskają mniej podatków inwestując w rozwój, a inwestycje będą się amortyzować się dłużej.

Podatek na samochody elektryczne: dodatkowe 3 pensy za milę

Właściciele flot firmowych i samozatrudnieni z EV zapłacą więcej od 2028 roku.

Co się zmienia:

• EV - 3p za milę

• plug-in hybrids - 1.5p za milę

• podatek raportowany przy MOT

Pierwszy raz w historii jazda EV będzie opodatkowana od przebiegu

Podwyżka minimalnej płacy: £12.71/h od kwietnia 2026

Wzrost płacy minimalnej jest ogromny - dobre dla pracownika, trudne do udźwignięcia dla pracodawcy.

Co się zmienia:

• Minimalna płaca (NLW) rośnie do £12.71

• NMW dla 18–20: £10.85

• NMW dla 16–17 i apprentices: £8.00

• pracodawcy muszą uwzględnić również wyższe Employer NIC

• wzrost kosztów w gastronomii, handlu, logistyce, magazynach i usługach

CIS i HMRC: duże zaostrzenie kontroli

Branża budowlana jest teraz na celowniku fiskusa.

Co się zmienia:

• ostrzejsze kontrole gross payment status

• więcej audytów i zawieszeń

• 350 nowych śledczych HMRC

• surowsze kary za tax avoidance schemes

• Loan Charge wraca pełną siłą

• nagrody do 30% wartości dla whistleblowerów (czyli osób raportujących do HMRC).

HMRC wprost zapowiada ofensywę w sektorze budowlanym i nie tylko.

ISA: limit Cash ISA ucięty do £12,000

Uderza w osoby budujące długoterminowe oszczędności.

Co się zmienia:

• Cash ISA limit spada z £20,000 do £12,000

• pełny limit £20,000 zostaje tylko dla osób 65+

• total ISA allowance od 2027 nadal £20,000, ale mniejsza część może być w formie cash

Mansion Tax: council tax surcharge od 2028

Dotyczy drogich nieruchomości, często kupowanych przez właścicieli firm.

Co się zmienia:

• dla nieruchomości powyżej £2 mln roczne opłaty od £2,500 do £7,500

• cztery progi wartości

• możliwe odroczenia i system apelacyjny

Property Income Tax: osobne progi podatkowe

Pierwszy raz w historii dochody z najmu będą miały własną skalę podatkową.

Co się zmienia:

• 22% – podstawowa

• 42% – wyższa

• 47% – dodatkowa

• start: 2027 rok

Podatki od kryptowalut: raportowanie

Od 2026 wszystkie platformy crypto będą raportować transakcje HMRC.

Co się zmienia:

• giełdy kryptowalut muszą raportować dane o klientach UK

• dane będą trafiały bezpośrednio do HMRC

• pierwsze raporty w 2027 roku

• koniec szarej strefy w kryptowalutach

Business rates: zmiany dla firm lokalnych

Co się zmienia:

• niższe multipliers dla retail, hospitality i leisure

• nowy „high-value multiplier” dla nieruchomości komercyjnych powyżej £500,000

• wydłużenie small business rates relief z 1 roku do 3 lat

Inne podatki i zmiany wprowadzone w budżecie

Poza wymienionymi przeze mnie najważniejszymi podatkami uderzającymi w właścicieli firm, w budżecie pojawiło się także kilka innych istotnych decyzji, które wpływają na gospodarkę i domowe finanse:

• Inheritance Tax: zmiana w APR i BPR

Limit £1 mln dla agricultural i business property relief będzie można przenosić między małżonkami.

• Zniesienie two-child benefit cap od 2026 roku

Zmiana w benefitach, która może wpłynąć na koszty pracodawców oraz decyzje zawodowe rodziców.

• Green levies usunięte z rachunków za energię

Rachunki firm i gospodarstw domowych spadną średnio o ok. £150 rocznie.

• Fuel duty: zamrożenie tylko na 5 miesięcy, później wzrost

Ważne dla firm transportowych i wszystkich, którzy dojeżdżają służbowo.

• Alkohol i vapes: wzrost akcyzy

Podwyżka od lutego oraz nowa "danina" £2.20 na liquidy do e-papierosów od października 2026 roku.

• Gambling duty: duże podwyżki w branży online

Remote gaming duty rośnie do 40%, a general betting duty do 25%.

• Rail fares: zamrożenie cen biletów na rok

Korzystne dla firm refundujących dojazdy pracowników.

• Regional funding: nowe środki dla władz lokalnych

Fundusze inwestycyjne dla regionów, m.in. Szkocji, Walii i Irlandii Północnej.

Mój komentarz do budżetu: coraz więcej Polaków wraca do Polski i szuka nowego modelu podatkowego

Na koniec chcę dodać coś z własnej obserwacji, a ten budżet tylko potwierdza trend, który widzę od wielu miesięcy. Coraz więcej Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii zaczyna poważnie zastanawiać się nad powrotem do Polski albo nad modelem życia „pół na pół”: trochę w UK, trochę w Polsce. I wcale się temu nie dziwię, bo przy tak wysokich podatkach coraz trudniej jest właścicielom firm i dyrektorom znaleźć tutaj finansową równowagę.

W ostatnich tygodniach miałem mnóstwo konsultacji z osobami, które chcą zostawić swoje biznesy w Wielkiej Brytanii, a same chcą mieszkać bliżej rodziny, albo w kraju, gdzie po prostu można żyć taniej, spokojniej i bardziej przewidywalnie. I co ważne - bardzo często jest to możliwe.

Przy odpowiednim zaplanowaniu struktury firmy i własnych dochodów można legalnie prowadzić biznes w UK, a podatki personalne płacić w Polsce albo w innym kraju, w którym faktycznie się mieszka.

Druga rzecz, o której muszę powiedzieć wprost:

prowadzenie firmy limited przestaje się opłacać.

Jeszcze 10 lat temu dywidendy były ogromną przewagą nad samozatrudnieniem. Ale dzisiejszy system wygląda zupełnie inaczej. Dywidendy są coraz wyżej opodatkowane, progi stoją w miejscu, salary sacrifice praktycznie znika, a korporacyjne obciążenia tylko rosną. W praktyce oznacza to, że samozatrudniony płaci dziś nie tylko niższy podatek, ale również niższe składki National Insurance.

Dlatego w wielu przypadkach doradzam klientom zupełnie nowe formy prowadzenia działalności, często bez używania spółki LTD - i to działa.

Jest jeszcze trzeci element, o którym trzeba powiedzieć bardzo głośno. HMRC będzie teraz znacznie dokładniej ścigać osoby, które nie rozliczają podatków w Wielkiej Brytanii - świadomie lub nieświadomie. Rachel Reeves powiedziała to wprost. W TaxOne widzimy to na co dzień: zgłasza się do nas coraz więcej Polaków, którzy mają stosunkowo niskie dochody, ale otrzymują listy o zaległościach, bo HMRC dostało dane z Polski w ramach CRS.

Są to głównie:

• polskie emerytury,

• wynajmy mieszkań w Polsce,

• sprzedaże nieruchomości,

• zagraniczne dochody inwestycyjne,

• dochody pobierane przez lata „po cichu”, bo klient myślał, że to nie dotyczy UK.

I niestety kary bardzo często są wysokie. Ludzie byli przekonani, że płacą podatek „tam, gdzie trzeba”, a tu nagle okazuje się, że HMRC ma kompletne dane, pełną historię i prawo do nałożenia sankcji za kilka lat wstecz.

Dlatego ten budżet to nie tylko kwestia stawek podatkowych. To sygnał, że Wielka Brytania wchodzi w zupełnie nowy etap, w którym dyrektor LTD przestaje być uprzywilejowany, samozatrudnienie wraca do łask, a HMRC zaczyna działać szybciej i szerzej niż kiedykolwiek wcześniej. I dlatego tak wielu klientów zgłasza się dziś z pytaniem: „Jak to wszystko poukładać na nowo?” - a to właśnie idealny moment, aby uporządkować finanse strategicznie i zyskać spokój na lata.