Sąd pierwszej instancji rozpatrzył niedawno sprawę dotyczącą zwrotu podatku VAT dla firmy za zakup dwóch samochodów, spersonalizowanych tablic rejestracyjnych oraz odzieży, która była przez jednego z właścicieli firmy używana w działalności gospodarczej (Maddison and Ben Firth T/A Church Farm v HMRC [2022] TC08496). HMRC odrzucił wnioski o zwrot VAT-u za zakup samochodów i spersonalizowanych tablic oraz obniżył zwrot za odzież do 50% wartości, motywując to uwzględnieniem użytku osobistego przedmiotowej odzieży.

Zwrot VAT-u za samochody

Zanim doszło do wniesienia sprawy do sądu, właściciele firmy uzyskali od księgowego informację, że zwrot VAT-u jest możliwy jedynie w przypadku samochodów używanych jako taksówki i w zawodach podobnych lub też jeżeli samochód ma być wykorzystywany jedynie w celach biznesowych. Firma utrzymywała, że właśnie w taki sposób zamierzała korzystać z samochodów – wyłącznie do użytku służbowego. Sąd uznał, że o zwrocie podatku VAT decyduje wyłącznie fakt zamierzonego wykorzystania w momencie zakupu auta. To, czy potem samochód jest wykorzystywany zgodnie z pierwotnie założonym przeznaczeniem, nie ma znaczenia w świetle zwrotu podatku VAT.

Jak udowodnić, że pierwotnie zamierzone użytkowanie samochodów było wyłącznie służbowe?

Według argumentacji HMRC dowodem na to, że właściciele firmy zamierzali używać samochodu również do celów socjalnych, domowych oraz dla przyjemności (social, domestic, pleasure – SDP) był zakres wykupionych polis ubezpieczeniowych, zawierających klauzulę SDP. Firma odparła argument wskazując, że klauzula SDP jest zwykle zawarta w polisach domyślnie. Na dowód tego pokazała polisy wykupione na pojazdy stricte robocze, którym była koparka i rozściełacz. Polisy te faktycznie również posiadały zawartą klauzulę SDP pomimo faktu, że pojazdy te w sposób oczywisty mogły mieć wyłącznie biznesowy użytek. W ten sposób dowiedziono, że klauzula SDP w polisach nie może być dowodem na przewidziane niebiznesowe wykorzystanie. Zresztą potem firma poprosiła o usunięcie ww. klauzuli z polisy obu nowo nabytych samochodów. Na marginesie tej relacji warto jednak nadmienić, że pomimo słabej mocy dowodowej niektóry sędziowie uznają klauzulę SDP w polisach jako argument przekonujący, a zatem jeżeli zamierzasz używać samochodu jedynie do celów biznesowych (i mieć na to dowód), najlepiej poprosić ubezpieczyciela, aby usunął klauzulę SDP z Twojej polisy.

Pomimo powyższego, sąd pierwszej instancji podtrzymał stanowisko HMRC. Właściciele argumentowali, że samochody służą wyłącznie odwiedzaniu klientów, ale w świetle wykonywanego rodzaju działalności (biwakowanie, wesela i imprezy) nie wydało się to sądowi wiarygodne.

Jaki wniosek o zwrot VAT przy kupnie samochodu akceptuje HMRC?

Co do zasady, nie można odzyskać podatku VAT od zakupu samochodu, chyba, że jest to samochód, który:

1. Stanowi część zapasu producenta lub dealera samochodów (stock in trade), czyli został wyprodukowany przez producenta z zamiarem sprzedaży w ciągu 12 miesięcy od daty produkcji lub nabyty przez dealera z zamiarem sprzedaży w ciągu 12 miesięcy od daty, w której powstał podatek VAT z tytułu jego zakupu, nabycia lub importu. Samochodem stock in trade nie może być samochód używany niekwalifikowany;
2. Głównym przeznaczeniem samochodu jest jego używanie jako taksówki, samochodu do nauki jazdy lub self-drive hire (czyli samochodu do krótkoterminowego wynajmu);
3. Jest używany jedynie do użytku firmowego i nieudostępniany nikomu do prywatnego użytku. W przypadku zakupu samochodu używanego przez więcej niż jednego pracownika (tzw. pool car) musi być on trzymany w głównym miejscu prowadzenia działalności (nie w domu pracownika) i nieprzypisany do żadnej konkretnej osoby.

Takie samochody są wyłączone spod ogólnej zasady (excepted) i od ich zakupu VAT można odzyskać w całości. Innymi słowami, taki samochód jest zazwyczaj autem nowym lub używanym, którego poprzedni właściciele mogli odzyskać cały VAT poniesiony przy zakupie (są to na przykład samochody sprzedawane przez firmy leasingowe). Podatek naliczony nie może być rozdzielony między elementy biznesowe i prywatne, więc taki samochód musi być przeznaczony w całości do użytku służbowego.

Zwrot VAT-u za spersonalizowane tablice rejestracyjne

Można odzyskać VAT od spersonalizowanej tablicy rejestracyjnej, jeżeli jest to numer wyraźnie identyfikujący firmę i stanowiący formę jej promocji. Innymi słowy, taka tablica musi wyrażać silny związek z firmą. W omawianym przypadku sąd uznał, że zakupiona rejestracja nie spełnia tych wymogów i uznał, że zwrot VAT-u się nie należy. Link do wyciągu z podobnych rozstrzygnięć sądowych znajduje się na tej stronie HMRC.

Zwrot VAT-u za odzież

Jeżeli chodzi o odzież, można odzyskać podatek Vat zapłacony od mundurów lub odzieży ochronnej noszonych podczas wykonywania obowiązków służbowych przez osobę zarejestrowaną jako podatnik VAT, również jeśli mundury lub odzież ochronna jest noszona przez pracowników (odzież specjalistyczna).

W przypadku omawianej sprawy chodziło o odzież sportową, która miała być przeznaczona do użytku służbowego jako odzież wykorzystywana na zajęciach sportowych dla klientów, zatem miało tu miejsce wykorzystanie wyłącznie służbowe. Nie była to jednak odzież kwalifikująca się jako specjalistyczna, czyli ochronna lub mundur (uniform). W efekcie firma zgodziła się na zaproponowany przez HMRC  50% zwrot VAT.

Więcej na temat VAT-u naliczonego za odzież pod tym linkiem do strony HMRC.

Należy zatem być ostrożnym planując odzyskanie całego podatku od zakupów przedmiotów podlegających opodatkowaniu VAT w firmie. Wynik omawianej powyżej sprawy dobrze obrazuje, jakie warunki muszą zostać spełnione, aby Twoje roszczenia były skuteczne.